Trong các công trình xây dựng quy mô lớn, xe trộn bê tông (hay còn gọi là xe bồn trộn bê tông, xe trộn xi măng) đóng vai trò không thể thiếu. Đây là thiết bị chuyên dụng dùng để trộn, vận chuyển và bảo quản hỗn hợp bê tông trong quá trình di chuyển, giúp đảm bảo chất lượng và độ đồng nhất của bê tông khi tới công trình.
(Hình ảnh xe trộn bê tông XCMG)
I. Cấu tạo Xe trộn bê tông
Một chiếc xe trộn bê tông gồm nhiều cụm chi tiết cơ–thủy–điện phối hợp chặt chẽ. Cấu tạo xe trộn chi tiết gồm các bộ phận chính:
1. Thùng trộn (drum)
- Vật liệu: thép chịu mài mòn cao (thường Q345 hoặc hợp kim chuyên dụng).
- Cấu trúc: hình trụ xoắn, bên trong có cánh xoắn (blade/spiral) bố trí theo góc nhất -định để thực hiện nhiệm vụ nâng–rơi vật liệu, trộn đều và đẩy ra khi xả.
- Lớp lót/tấm bảo vệ: tại các vị trí dễ mòn có tấm lót thay thế để kéo dài tuổi thọ.
2. Khung gầm và cabin
- Khung gầm: chịu lực, dùng để bắt bu lông thùng, phân bố tải trọng.
- Cabin: bố trí bảng điều khiển, cần/gạt điều khiển thủy lực, ghế hơi, tầm quan sát tốt.
3. Hệ thống truyền động (nguồn lực)
- PTO (Power Take-Off): trích công suất từ hộp số của động cơ chính để cấp cho hệ thủy lực (ở một số xe).
- Bơm thủy lực & motor thủy lực: chuyển công suất động cơ thành mô-men quay cho thùng trộn.
- Hộp số giảm tốc (reducer): tăng mô-men xoắn, giảm tốc độ phù hợp cho trống.
4. Hệ thủy lực
- Bơm, van, motor, bình dầu: hình thành mạch khép kín hoặc mở, điều khiển tốc độ và chiều quay thùng.
- Van điều áp, van chỉnh lưu, lọc dầu: đảm bảo áp suất ổn định, bảo vệ hệ thống.
5. Hệ nạp – xả
- Phễu nạp (hopper): nơi nạp vật liệu (cát, đá, xi măng).
- Máng xả / máng nối (chute): điều chỉnh hướng đổ, thường có khả năng quay 180° hoặc gắn máng nối dài.
- Cửa xả và van an toàn: kiểm soát lượng vật liệu xả ra.
6. Hệ thống cấp nước & rửa
- Bồn nước tích hợp (200–500 L): dùng để bổ sung nước khi trộn và rửa thùng sau chuyến.
- Vòi phun, ống và súng rửa: bố trí để vệ sinh thùng và các phụ kiện.
7. Hệ điều khiển & an toàn
- Bảng điều khiển trong cabin và điều khiển từ xa/ngoài sau xe: thao tác khởi động/tắt trống, chỉnh tốc độ, đổi chiều quay.
- Công tắc an toàn, rơ-le bảo vệ, cảm biến nhiệt/áp suất: phòng ngừa sự cố.
- Khóa chốt, chân chống an toàn khi bảo trì.
(Xe trộn bê tông Sinotruck)
II. Nguyên lý hoạt động Xe trộn bê tông
Nguyên lý cơ bản là chuyển công suất từ động cơ thành chuyển động quay có kiểm soát cho thùng trộn, thực hiện các bước: nạp → trộn → vận chuyển giữ tươi → xả → rửa.
1. Cấp nguồn & truyền lực
- Động cơ chính (xe) khởi động.
- Qua PTO hoặc trực tiếp thông qua bơm thủy lực, động cơ truyền công suất đến bơm thủy lực.
- Bơm thủy lực tạo áp suất dầu, dẫn đến motor thủy lực gắn trên trống hoặc tới bộ giảm tốc, chuyển thành mô-men quay.
2. Chế độ trộn
- Quay theo chiều trộn (mixing direction): cánh xoắn nâng vật liệu lên rồi rơi xuống liên tục, quá trình này làm đảo trộn các thành phần (xi măng, cát, đá, nước) để đạt độ đồng nhất.
- Tốc độ trộn cao hơn tốc độ chuyên chở; hệ thủy lực điều chỉnh rpm phù hợp.
3. Chế độ vận chuyển (giữ tươi)
- Khi di chuyển, thùng quay ở tốc độ thấp để giữ bê tông ở trạng thái dẻo, tránh phân tầng và chảy nước.
- Tốc độ này đủ để giữ hỗn hợp tươi nhưng không làm thay đổi tính đồng nhất.
4. Chế độ xả (discharge)
- Để xả, người vận hành đổi chiều quay hoặc điều chỉnh tỷ số quay/định hướng máng xả.
- Cánh xoắn làm nhiệm vụ đẩy hỗn hợp về cửa xả, máng nối dẫn bê tông vào vị trí đổ.
5. Vệ sinh sau chuyến
- Sau khi xả, bật hệ phun rửa để rửa thùng ngay lập tức, tránh bê tông đóng cứng trong thùng và trên cánh.
- Dùng bồn nước tích hợp với áp lực khí/ bơm rửa để làm sạch hiệu quả.
(Xe trộn bê tông XCMG)
III. Các vấn đề thường gặp & cách khắc phục nhanh (Xe trộn bê tông)
1) Thùng trộn không quay (hoặc quay rất yếu)
Triệu chứng: Nhấn nút quay nhưng thùng không quay hoặc quay chập chờn, mất mô-men.
Nguyên nhân phổ biến:
- Hỏng PTO / khớp nối truyền lực.
- Mất áp suất trong hệ thủy lực (lọc tắc, dầu cạn, bơm hỏng).
- Motor thủy lực hoặc van điều khiển hỏng.
- Dây curoa (nếu có) bị trượt / đứt.
Kiểm tra nhanh:
- Nghe tiếng bơm khi bật chế độ: có tiếng bơm hoạt động không?
- Kiểm tra mức dầu thủy lực và áp suất (nếu có đồng hồ).
- Kiểm tra cầu nối PTO/các khớp nối — có rạn nứt/tuột ốc không.
- Kiểm tra cầu chì/nguồn điện cho van điện.
Khắc phục tạm thời:
- Bổ sung dầu thủy lực nếu thấp; thay hoặc lắp lọc nếu tắc.
- Siết ốc, cố định lại khớp nối PTO tạm thời.
- Nếu van điện mất nguồn, kiểm tra cầu chì/nguồn và thay tạm.
Khắc phục triệt để:
- Thay bơm/motor thủy lực hỏng; sửa/chỉnh PTO; thay van hoặc đường ống rò rỉ; vệ sinh/đổi lọc dầu theo chu kỳ.
2) Rò rỉ dầu thủy lực (vết dầu, mất áp)
Triệu chứng: Vết dầu dưới xe, giảm mức dầu, hiệu suất trộn giảm.
Nguyên nhân: Ống mềm, khớp nối, phốt, van bị mòn hoặc siết ốc lỏng.
Kiểm tra nhanh:
- Xác định vị trí rò rỉ (bơm, motor, van, ống mềm).
- Kiểm tra phốt trục, mặt bích, vòng chữ O.
Khắc phục tạm thời:
- Siết lại ốc nối; bọc tạm bằng băng keo chịu dầu nếu cần di chuyển gần.
- Bổ sung dầu để vừa đủ vận hành an toàn.
Khắc phục triệt để: Thay phốt, ống mềm/khớp nối hỏng; vệ sinh đường ống; kiểm tra áp suất hoạt động; thay gioăng/van nếu mòn.
3) Thùng kêu to / rung lắc mạnh
Triệu chứng: Tiếng kêu kim loại, rung lớn khi quay trống.
Nguyên nhân: Vòng bi trống (bearing) mòn/hư; ốc bulong gắn thùng lỏng; trống bị méo/bi lệch; vật lạ bám trong thùng.
Kiểm tra nhanh:
- Dừng xe, khóa an toàn; kiểm tra ốc bulong; quay tay thùng (nếu an toàn) nghe âm thanh.
- Kiểm tra mức mỡ vòng bi.
Khắc phục tạm thời:
- Siết ốc, tra mỡ vòng bi; tháo vật lạ.
- Giảm tốc vận hành, chở nhẹ tải nếu cần di chuyển.
Khắc phục triệt để: Thay vòng bi/ổ trục hỏng; cân chỉnh trống; hàn sửa nếu méo; cân chỉnh/tăng độ bù cho vòng bi.
4) Bê tông bám nhiều trong thùng / xả không sạch
Triệu chứng: Lượng xả dư lớn, tốn thời gian rửa, cặn bám thành thùng.
Nguyên nhân: Thùng bị mòn/không đủ góc nghiêng; cánh trộn mòn; vệ sinh không kịp thời; hỗn hợp quá khô.
Kiểm tra nhanh:
- Kiểm tra độ mòn cánh trộn và lớp lót.
- Kiểm tra quy trình rửa thùng sau mỗi chuyến.
Khắc phục tạm thời: Rửa thùng ngay sau khi xả bằng nước áp lực; bổ sung chất chống dính chuyên dụng (nếu có).
Khắc phục triệt để: Thay cánh/miếng lót mòn; tái gia công góc thùng; điều chỉnh tỷ lệ nước/hỗn hợp; đào tạo lái cách giữ tươi và rửa đúng cách.
5) Hệ điện/điều khiển gặp lỗi (các nút không phản hồi)
Triệu chứng: Bảng điều khiển nhấp nháy, nút bật lệnh không tác dụng, đèn báo lỗi.
Nguyên nhân: Rơ-le/CB hỏng, dây điện bị đứt/oxyd hóa, cảm biến hỏng.
Kiểm tra nhanh:
- Kiểm tra cầu chì, rơ-le, nguồn 12V/24V.
- Quan sát đèn báo lỗi, đọc mã lỗi (nếu có).
Khắc phục tạm thời: Thay cầu chì; nối tạm dây đứt; reset hệ thống nếu có thể.
Khắc phục triệt để: Thay rơ-le/hộp ECU hỏng; kiểm tra toàn bộ hệ dây điện, bảo vệ chống ẩm, thay cảm biến.
6) Dầu thủy lực nóng quá mức / mùi khét
Triệu chứng: Áp suất tụt, máy nóng, mùi khét dầu.
Nguyên nhân: Lọc dầu bẩn, bơm quá tải, tản nhiệt dầu không hoạt động hoặc dầu không đúng chủng loại.
Kiểm tra nhanh: Kiểm tra màu dầu, mực dầu, bộ lọc; kiểm tra quạt tản nhiệt.
Khắc phục tạm thời: Dừng xe cho máy nguội; bổ sung dầu đúng tiêu chuẩn; làm sạch lọc (nếu có thể).
Khắc phục triệt để: Thay lọc, kiểm tra bơm, sửa hệ tản nhiệt, thay dầu định kỳ.
7) Hỏng hộp số giảm tốc / tiếng kêu ở reducer
Triệu chứng: Tiếng kêu kim loại ở reducer, không truyền mô-men đúng.
Nguyên nhân: Mài mòn bánh răng, thiếu mỡ, xê dịch ổ trục.
Kiểm tra nhanh:Nghe tiếng ở vị trí reducer khi vận hành, kiểm tra rò rỉ dầu ở reducer.
Khắc phục tạm thời:Giảm tải, tránh vận hành liên tục; kiểm tra mỡ và dầu reducer.
Khắc phục triệt để:Thay hoặc sửa bánh răng/ổ trục, căn chỉnh lại reducer, thay dầu đúng định kỳ.
8) Dịch chuyển/không cân bằng khi chạy đường dài
Triệu chứng: Xe lắc ngang, lốp mòn không đều, tiêu hao nhiên liệu tăng.
Nguyên nhân: Căn chỉnh khung sai, treo hỏng, áp suất lốp không đều.
Kiểm tra nhanh: Kiểm tra áp suất lốp; kiểm tra mòn lốp; kiểm tra hệ treo.
Khắc phục tạm thời: Bơm lốp đúng áp; giảm tốc độ; tránh tải quá mức.
Khắc phục triệt để: Cân chỉnh khung, thay nhíp/treo hỏng, căn chỉnh lại bánh xe.
9) Van/khóa xả bị kẹt hoặc hỏng
Triệu chứng: Không đóng/mở được cửa xả, mất kiểm soát khi xả.
Nguyên nhân: Cặn bê tông đóng ở van, phốt hỏng, cơ cấu liên kết gỉ.
Kiểm tra nhanh: Kiểm tra bằng mắt, tháo kiểm tra van, dùng nước áp lực rửa.
Khắc phục tạm thời: Rửa kỹ van bằng nước nóng/áp lực; dùng dụng cụ đẩy cặn ra.
Khắc phục triệt để: Thay phốt, thay van nếu hư, bôi trơn định kỳ, kiểm tra kim loại ghép.
10) Vấn đề với bơm nước rửa (không phun/áp lực yếu)
Triệu chứng: Không thể rửa thùng hiệu quả.
Nguyên nhân: Bơm hỏng, ống tắc, van một chiều kẹt
Khắc phục tạm thời: Kiểm tra máy bơm điện/khí; thông đường ống; làm sạch đầu phun.
Khắc phục triệt để: Thay bơm hoặc sửa van, kiểm tra nguồn điện/khí, vệ sinh hệ thống định kỳ.
IV. Bảng giá xe trộn bê tông sử dụng hiện nay
(Bảng giá xe trộn bê tông)
- Giá sản phẩm sẽ giao động tùy từng hãng máy sẽ giao động từ 1,100,000,000 – 1,900,000,000 VND
V. Câu hỏi thường gặp (Q&A)
Q1: Xe trộn bê tông và xe trộn xi măng có khác nhau không?
A: Hai khái niệm này thực tế giống nhau – đều chỉ phương tiện chuyên dùng để trộn và vận chuyển hỗn hợp bê tông tươi.
Q2: Xe bồn trộn bê tông 10m³ chở tối đa bao nhiêu khối?
A: Dung tích danh định 10m³, thực tế có thể trộn khoảng 8.5–9.5m³ tùy khối lượng riêng của hỗn hợp.
Q3: Xe trộn bê tông Howo có bền không?
A: Xe Howo có độ bền cao, dễ bảo dưỡng, phụ tùng phổ biến – là dòng xe trộn bán chạy nhất tại Việt Nam trong phân khúc trung cao.
Q4: Nên chọn xe trộn bê tông hãng nào?
A: Với nhu cầu công trình lớn, nên chọn XCMG hoặc Howo; nếu công trình dân dụng hoặc đường hẹp, nên dùng Dongfeng hoặc Forland.
==============
CÔNG TY CỔ PHẦN TẬP ĐOÀN 911
0944 911 911 (Điện thoại/ Zalo)
Email: info@911group.com.vn
VPGD: C14 - HH04, đường Lưu Khánh Đàm, KĐT Việt Hưng, Long Biên, Hà Nội
Kho bãi miền Bắc: Phù Dực 1, Phù Đổng, Gia Lâm, Hà Nội
Kho bãi miền Nam: Số 782C Quốc Lộ 51, Khu Phố 3, Phường Long Hưng,Tỉnh Đồng Nai.
