Xe trộn bê tông là loại phương tiện chuyên dụng, kết hợp khung xe tải và thiết bị trộn bê tông tích hợp, giúp vận chuyển và trộn bê tông tại công trường. Để hiểu rõ hơn cách hoạt động và cấu trúc của loại xe này, chúng ta sẽ phân tích từng bộ phận chính của bồn trộn bê tông – giúp bạn có cái nhìn chính xác trước khi lựa chọn hay đầu tư.
(Cấu tạo của bồn trộn bê tông)
Cấu Tạo Của Bồn Trộn Bê Tông
Một xe bồn trộn bê tông gồm 07 bộ phận quan trọng: thùng trộn, khung tải, hệ thống cấp liệu, hệ thống xả liệu, hệ thống điều khiển, hệ thống thủy lực và hệ thống cấp nước.
(1) Thùng trộn
Thùng trộn là bộ phận chính của xe trộn bê tông thương phẩm là nơi chứa và trộn bê tông, nó có tác dụng quyết định chính trong việc chống đông cứng bê tông và chống bê tông bị rời rạc trong khi làm việc.
Thùng trộn được làm bằng chất liệu thép tấm chất lượng cao, có khả năng chịu mài mòn cực tốt.
Lưỡi trộn được làm bằng thép chịu mài mòn cao và được thiết kế theo dạng xoắn ốc và hàn vào bê trong thùng trộn.
(2) Khung tải
Khung xe tải bao gồm đầu xe, khung, bánh xe. Tất cả được làm từ thép chất lượng cao, đảm bảo độ bền cao, độ biến dạng nhỏ và độ ổn định cao giúp vận hành an toàn khi đang trong quá trình làm việc.
(3) Hệ thống cấp liệu
Phễu nạp gồm 4 mặt, một mặt phẳng và 3 mặt cong tạo ra không gian chứa lớn, giúp tăng tốc độ nạp liệu, hạn chế tối đa tình trạng kẹt khi đang hoạt động cấp liệu.
(4) Hệ thống xả liệu
Hệ thống cấp xả bê tông bao gồm: máng trượt, máng xả, phễu cấp, máng nối dài, giá đỡ và bít phễu.
Phễu cấp liệu và máng xả được thiết kế thêm các tấm đệm, hạn chế bị mài mòn, đồng thời, máng xả có thể xoay 180 độ, khi ở phương thẳng đứng có thể điều chỉnh rất linh hoạt, khi cần có thể nối dài bằng máng nối rất tiện dụng khi sử dụng.
(5) Hệ thống điều khiển
Hệ thống điều khiển của xe bồn trộn được thiết kế an toàn nên việc điều khiển sẽ có độ chính xác và độ an toàn cao.
Hệ thống điều khiển được chia làm 3 phần chính: cabin, hai bên trái, phải phía sau xe.
Điều khiển trong cabin được tích hợp cả điều khiển di chuyển của xe tải lẫn điều khiển hoạt động của thùng trộn.
(6) Hệ thống thủy lực
Công suất động cơ do thiết bị ngắt điện lấy ra được chuyển thành năng lượng thủy lực, sau đó được động cơ sản xuất ra dưới dạng năng lượng cơ học, cung cấp năng lượng trực tiếp cho chuyển động quay của trống trộn.
(7) Hệ thống cấp nước
Hệ thống cấp nước sử dụng máy bơm DC để lấy nước từ bể chứa cung cấp cho xe bồn trộn qua các vòi nước.
Với xe bồn trộn bê tông có dung tích trộn nhỏ từ 4m3 đổ xuống để đơn giản hóa cấu trúc, chúng ta cần giảm trọng lượng máy, hệ thống cấp nước sử dụng hệ thống phun nước bằng khí nén thay vì máy bơm. Hệ thống cấp nước này bao gồm hộp áp lực, van giảm áp, van an toàn, van điều khiển.
Khí nén đi từ bình khí qua van bảo vệ, van giảm áp và van một chiều để đến bể nước. Tại đây, khí nén tác động một lực ép lên nước đẩy nước vào đường ống để đẩy ra ngoài
(Hình ảnh xe bơm bê tông XCMG)
Nguyên Lý Hoạt Động Bồn Trộn Bê Tông
Xe bồn trộn bê tông là một hệ thống cơ-thủy-lực kết hợp với cơ khí chính xác. Mục tiêu là trộn đều hỗn hợp trên thùng quay trong khi di chuyển và xả ra khi đến vị trí đổ. Dưới đây là mô tả từng bước chuỗi vận hành, từ nguồn công suất đến quá trình trộn và xả.
1. Nguồn công suất và truyền động
Động cơ xe (động cơ chính) cung cấp công suất ban đầu. Từ động cơ có hai cách truyền phổ biến:
- PTO (Power Take-Off) cơ khí: trích công suất từ hộp số qua trục PTO tới hộp số giảm để quay thùng (cơ chế truyền cơ khí).
- Hệ thủy lực: động cơ kéo bơm thủy lực (pump) → dầu áp suất cao tới mô-tơ thủy lực gắn trên trống (drum) hoặc tới bộ giảm tốc.
Bơm thủy lực / hộp số giảm tốc chuyển đổi công suất động cơ thành mô-men xoắn phù hợp để quay thùng trộn ở tốc độ mong muốn. Hệ thống thường có bộ giảm tỉ số (reducer) để tăng mô-men, giảm tốc.
2. Hệ thống trống (drum) và cánh xoắn
Trống (thùng trộn) là xi-lanh thép hình trụ xoắn. Bên trong có cánh xoắn (blade/spiral) gắn cố định theo góc và chiều xoắn nhất định.
Chiều quay quy định chức năng:
- Quay theo chiều “trộn”: cánh đẩy vật liệu từ máng nạp vào giữa trống, đảo đều, giữ bê tông tươi.
- Quay theo chiều “xả” (ngược lại): cánh đẩy hỗn hợp ra cửa xả để đổ.
Tốc độ quay thường chia ở hai vùng: tốc độ trộn (cao hơn) và tốc độ chuyên chở/giữ tươi (thấp hơn). Một số xe có điều chỉnh biến tốc.
3. Quy trình trộn – chuyển động vật liệu
Nạp liệu: xi măng, cốt liệu, nước… được đưa vào qua phễu nạp.
Phân tán & trộn: cánh xoắn tạo dòng vật liệu xoắn ốc — vật liệu được nâng lên theo cánh rồi rơi xuống, lặp lại nhiều lần → hỗn hợp đồng nhất.
Duy trì tươi: khi di chuyển, trống quay ở tốc độ thấp để tránh phân tầng nhưng vẫn giữ bê tông ở trạng thái dẻo.
Xả liệu: đổi chiều quay hoặc tăng tốc/xu hướng dòng qua máng xả để đẩy bê tông ra khỏi cửa.
4. Hệ điều khiển và an toàn
Bảng điều khiển: trong cabin và điều khiển ngoài sau xe (trái/phải), cho phép: khởi động/dừng trống, chọn chiều quay, điều chỉnh tốc độ, bật bơm nước.
Van điều áp & van một chiều đảm bảo dòng dầu ổn định, tránh quay ngược không kiểm soát.
Cảm biến & ngắt tự động: báo quá tải, báo nhiệt dầu, công tắc khoá an toàn khi cửa mở, nút dừng khẩn cấp.
Phanh đỗ & chốt an toàn dùng khi bảo trì hoặc khi dừng kéo dài.
5. Hệ cấp nước & rửa thùng
Bồn nước tích hợp (thường 200–500 L tuỳ xe) cấp nước để pha/điều chỉnh hỗn hợp và để rửa thùng sau mỗi chuyến.
Hệ phun rửa / vòi xịt được bố trí để làm sạch bề mặt trong thùng, giảm mài mòn và ngăn bê tông đóng cứng.
6. Bảo trì vận hành cơ bản (liên quan nguyên lý)
Dầu thủy lực: kiểm tra mức hàng ngày, thay theo lịch nhà sản xuất.
Phốt, đường ống: kiểm tra rò rỉ; nhanh chóng thay gioăng, ốc bị mòn.
Lưỡi trộn & tấm lót: kiểm tra mòn; thay/tối ưu khi độ dày giảm dưới giới hạn an toàn.
Vệ sinh thùng sau mỗi chuyến để tránh bê tông đóng cứng.
(Xe trộn bê tông XCMG 10 Tấn)
Phần Q&A (Câu hỏi thường gặp)
Q1: Xe bồn trộn quay theo chiều nào để trộn và theo chiều nào để xả?
A: Thông thường, một chiều (ví dụ: quay thuận) là chế độ trộn — cánh đẩy bê tông vào lòng trống để trộn. Quay ngược lại là chế độ xả — cánh đưa bê tông về cửa xả. Hướng cụ thể phụ thuộc thiết kế cánh xoắn nhà sản xuất.
Q2: Tốc độ quay tiêu chuẩn khi vận chuyển là bao nhiêu?
A: Không có con số cố định vì tuỳ mỗi xe, nhưng thường tốc độ vận chuyển (giữ bê tông tươi) thấp hơn tốc độ trộn. Nhà sản xuất cung cấp dải vòng/phút (rpm) an toàn — tuân theo hướng dẫn là tốt nhất.
Q3: Dấu hiệu cho thấy lưỡi trộn hoặc tấm lót cần thay?
A: Mòn sâu, mất hình dạng cánh, bê tông bám nhiều hơn, hiệu suất trộn giảm, tiếng va kêu lớn — là dấu cần thay.
Q4: Nguyên nhân và cách xử lý khi thùng không quay?
A: Nguyên nhân: hỏng bơm thủy lực, rò rỉ dầu, hỏng motor thủy lực, đứt dây truyền PTO, van điều khiển hỏng. Xử lý: kiểm tra áp suất dầu, lượng dầu, cầu chì/van điện, gọi kỹ thuật nếu cần.
Q5: Khi nào cần thay dầu thủy lực?
A: Theo hướng dẫn nhà sản xuất (thường dựa trên giờ làm việc); nếu thấy dầu đổi màu, có mùi khét, hoặc áp suất hoạt động không ổn thì thay ngay.
Kết Luận
Xe bồn trộn bê tông là thiết bị không thể thiếu trong mọi công trình xây dựng hiện đại — từ dân dụng đến hạ tầng lớn. Nhờ cấu tạo khoa học, cơ chế trộn và xả tối ưu, cùng khả năng vận hành linh hoạt, xe trộn bê tông giúp đảm bảo chất lượng hỗn hợp bê tông luôn đồng nhất, tươi mới và đạt cường độ cao khi thi công.
Hiểu rõ cấu tạo và nguyên lý hoạt động của bồn trộn không chỉ giúp người vận hành sử dụng xe đúng cách, mà còn góp phần kéo dài tuổi thọ thiết bị, giảm chi phí bảo trì và nâng cao hiệu quả thi công thực tế.
👉 Nếu bạn cần tư vấn chi tiết hơn về các dòng xe trộn bê tông XCMG, SINOTRUK, DONGFENG hoặc FORLAND, hãy liên hệ Tập đoàn 911 để được đội ngũ kỹ thuật và kinh doanh hỗ trợ đầy đủ thông tin, báo giá và giải pháp tối ưu nhất cho nhu cầu thực tế của bạn.
==============
CÔNG TY CỔ PHẦN TẬP ĐOÀN 911
0944 911 911 (Điện thoại/ Zalo)
Email: info@911group.com.vn
VPGD: C14 - HH04, đường Lưu Khánh Đàm, KĐT Việt Hưng, Việt Hưng, Hà Nội
Kho bãi miền Bắc: Phù Dực 1, Phù Đổng, Hà Nội
Kho bãi miền Nam: Số 86 Quốc lộ 51, tổ 31, KP 3, Phường Long Hưng, Tỉnh Đồng Nai
